Okwanjula
Okwawukana kwa magineeti kubadde nkola nkulu nnyo mu makolero okuva ku kusima eby’obugagga eby’omu ttaka okutuuka ku kuddamu okukola ebintu. Obulung’amu bw’enkola eno businziira ku bulungibwansi bwa . Magnetic separation equipment , ekola omulimu oguteetaagisa mu kwawula ebyuma ebikozesebwa ku bitali bya kyuma. Okutegeera enkola y’emirimu gy’ekyuma kino kyetaagisa nnyo okutumbula okukozesebwa kwakyo n’okutumbula obulungi bw’enkola z’amakolero okutwalira awamu. Ekiwandiiko kino kigenda mu maaso n’okubunyisa emisingi emikulu ebiri emabega w’ebyuma eby’okwawula magineeti, nga kinoonyereza ku ssaayansi ekigifuula ekitundu ekikulu mu makolero ag’enjawulo.
Emisingi gy’okwawukana kwa magineeti .
Ku musingi gwayo, okwawula kwa magineeti nkola ekozesa eby’obugagga bya magineeti eby’ebintu ebimu okubiawulamu ebirala. Enkola eno yeesigamye ku maanyi ga magineeti agakolebwa ku bintu bya ferromagnetic. Ebintu bino bwe biba bifunye ekifo kya magineeti, bifuna okusikiriza oba okugoba, ekisobozesa okuggyamu mu bitabuddwa.
Omusingi omukulu guzingiramu okukola ekifo kya magineeti nga kikolebwa magineeti oba magineeti y’amasannyalaze munda mu byuma. Ebikozesebwa ebiyita mu nnimiro bikwatibwako okusinziira ku kusobola okukwatibwa kwa magineeti. Ebintu ebikozesebwa mu kukola ‘ferromagnetic’ gamba ng’ekyuma ne nickel bisikiriza nnyo era bisobola okwawulwamu obulungi. Ebintu bya paramagnetic biraga okusikiriza okunafu, ate nga n’ebintu bya diamagnetic bigobwa.
Ebika by’ebikozesebwa mu kwawula magineeti .
Waliwo ebika eby’enjawulo eby’ebyuma eby’okwawula magineeti ebikoleddwa okukwata ebintu eby’enjawulo n’ebyetaago eby’okwawula. Okutegeera ebika bino kiyamba mu kulonda ebyuma ebituufu ku byetaago by’amakolero ebitongole.
Endongo Ezikutulwamu Magineeti .
Drum magnetic separators zitera okukozesebwa mu by’okusima eby’obugagga eby’omu ttaka. Zirimu endongo ekyukakyuka nga munda mulimu magineeti. Ore slurry aliisibwa ku ngoma, era obutundutundu bwa magineeti busikiriza ku ngulu w’engooma, ate obutundutundu obutali bwa magineeti ne bukulukuta. Enkola eno ekola bulungi mu kwawulamu ebintu bingi eby’ekyuma.
Ebintu eby’okwawula magineeti ebya overband .
Era zimanyiddwa nga magineeti eziyimiriziddwa, eby’okwawula magineeti ebisukkiridde biteekebwa waggulu w’emisipi egy’okutambuza okuggya obucaafu obw’ekika kya ferrous mu mugga gw’ebintu. Zino zisinga bulungi eri amakolero omuli obucaafu bw’ebyuma byetaaga okuggyibwa mu bintu ng’amanda, amayinja oba emmere ey’empeke.
Eddy Separators eziriko kati .
Eddy current separators zikozesebwa okwawula ebyuma ebitali bya kyuma ku bintu ebitali bya kyuma. Bakozesa ekiwujjo kya magineeti nga kiriko polarity ekyukakyuka okuleetera eddy currents mu byuma ebitali bya kyuma, ekizireetera okugobwa n’okwawukana ku mugga omukulu ogw’ebintu.
Omusingi gw’okukola ogw’ebikozesebwa mu kwawula magineeti .
Enkola y’okukola ey’ebyuma eby’okwawula magineeti yeetooloola okuzaala amaanyi ga magineeti n’enkolagana y’amaanyi gano n’ebintu ebirina eby’obutonde bwa magineeti. Ebyuma bikola ekifo kya magineeti, oba okuyita mu magineeti ez’olubeerera oba magineeti z’amasannyalaze, ezikola amaanyi ga magineeti ku bintu eby’ekika kya ferrous oba paramagnetic mu mugga gw’ebintu.
Omutabula gw’ebintu bwe guyita mu kifo kya magineeti, obutundutundu obulina obuzibu bwa magineeti busikiriza okutuuka ku nsibuko ya magineeti. Okusikiriza kuno kuleetera obutundutundu bwa magineeti okuva ku kkubo ly’obutundutundu obutali bwa magineeti, bwe kityo ne kituuka ku kwawukana. Obulung’amu bw’enkola eno businziira ku bintu nga amaanyi g’ekifo kya magineeti, sipiidi ebintu kwe biyita mu kifo, n’obunene ne magineeti okukwatibwa kw’obutundutundu.
Omulembe gwa magineeti .
Amagineeti mu byuma eby’okwawula gakolebwa nga tukozesa oba magineeti ez’olubeerera oba magineeti z’amasannyalaze. Magineeti ez’olubeerera ziwa ekifo kya magineeti ekitali kikyukakyuka nga tekyetaagisa maanyi ga bweru, ekizifuula ez’amaanyi. Ku luuyi olulala, amasannyalaze gawa amaanyi ga magineeti agatereezebwa, ne gasobozesa okufuga ennyo enkola y’okwawula.
Enkola y’obutundutundu n’okwawula .
Enkola y’obutundutundu munda mu kifo kya magineeti ekwatibwako eby’obutonde bwazo ebya magineeti. Obutundutundu bwa magineeti bufuna empalirizo ebukyusa ne budda ku magineeti, ate obutundutundu obutali bwa magineeti ne bugenda mu maaso mu kkubo lyabwo eryasooka. Nga tuteeka ebifo eby’okukung’aanya mu ngeri ey’obukodyo, ebyuma byawula magineeti ku bintu ebitali bya magineeti mu ngeri ennungi.
Ensonga ezikwata ku bulungibwansi bwa magineeti .
Ensonga eziwerako zikwata ku bulungibwansi bw’ebyuma eby’okwawula magineeti. Okutegeera ensonga zino kikulu nnyo mu kulongoosa enkola y’okwawula n’okutuuka ku ddaala ery’obulongoofu eryetaagisa mu bintu ebyawuddwamu.
Amaanyi g’ekifo kya magineeti .
Amaanyi g’ekifo kya magineeti kye kintu ekikulu ekikosa obulungi bw’okwawula. Ensiike za magineeti ez’amaanyi zikola amaanyi amangi ku butundutundu bwa magineeti, ne zitereeza okwawulamu obutundutundu bwa magineeti oba obutono obunafu. Okutereeza amaanyi g’ekifo kya magineeti kiyinza okutumbula okulonda kw’enkola y’okwawula.
Enkula y’obutundutundu n’okusobola okukwatibwa magineeti .
Enkula n’obusobozi bwa magineeti obw’obutundutundu busalawo engeri gye buddamu ekifo kya magineeti. obutundutundu obutono oba obwo obulina obuzibu bwa magineeti obutono buyinza okwetaagisa ensengekera za magineeti ez’amaanyi oba emisinde egy’okukola empola okukakasa okwawukana okulungi. Okutunga ensengeka z’ebyuma okutuuka ku mpisa entongole ez’ekintu kyongera ku bulungibwansi.
Omuwendo gw'emmere .
Omutindo ekintu kwe guliisibwa mu byuma eby’okwawula magineeti kikwata ku nkola y’okwawula. Omuwendo gw’emmere ogw’amaanyi guyinza okukendeeza ku budde bw’okukwatibwa kw’obutundutundu okutuuka ku kifo kya magineeti, okukendeeza ku bulungibwansi bw’okwawula. Okutebenkeza omuwendo gw’emmere n’obusobozi bw’ebyuma kikakasa omulimu omulungi.
Okukozesa ebyuma eby’okwawula magineeti .
Ebikozesebwa mu kwawula magineeti bifuna okukozesebwa mu makolero ag’enjawulo olw’obusobozi bwago okwawula obulungi ebintu bya magineeti okuva mu bitabuddwa. Ebimu ku bikulu ebikozesa tekinologiya ono mulimu:
Okusima n’okulongoosa eby’obugagga eby’omu ttaka .
Mu kusima eby’obugagga eby’omu ttaka, okwawukana kwa magineeti kukozesebwa okuggya eby’obugagga bya magineeti mu by’amayinja. Enkola eno eyongera ku mutindo gw’ekyuma kino ng’eggyawo obucaafu, ekivaamu amagoba amangi n’okukola obulungi ennyo.
Okuddamu okukola ebintu n’okuddukanya kasasiro .
Ebikozesebwa mu kwawula magineeti bikola kinene nnyo mu kuddamu okukola ebintu nga tuggya ebyuma eby’ekyuma mu migga emifulejje. Enkola eno tekoma ku kuzzaawo byuma bya muwendo wabula era etangira ebyuma okwonooneka n’obucaafu mu bifo ebiddamu okukola ebintu.
Amakolero g'emmere n'eddagala .
Mu makolero g’emmere n’eddagala, okwawukana kwa magineeti kukakasa obulongoofu bw’ebintu nga bimalawo obucaafu bw’ebyuma. Kino kikulu nnyo okutuukiriza omutindo gw’ebyobulamu n’obukuumi n’okukuuma omutindo gw’ebintu.
Enkulaakulana mu tekinologiya ow’okwawula magineeti .
Enkulaakulana mu tekinologiya erongoosezza nnyo obulungi n’obusobozi bw’ebyuma eby’okwawula magineeti. Ebiyiiya mulimu okukola magineeti ez’amaanyi amangi, enkola z’okufuga ezirongooseddwa, n’ebyuma ebikoleddwa okukozesebwa mu ngeri eyenjawulo.
Okugeza, okuleeta magineeti ezitali nnyingi kivuddeko ensengekera za magineeti ez’amaanyi, ekisobozesa okwawula obutundutundu obutono oba obunafu bwa magineeti. Okugatta ku ekyo, enkola z’okufuga ez’omulembe zisobozesa okulondoola n’okutereeza mu kiseera ekituufu, okutumbula obutuufu n’obulungi bw’enkola y’okwawula.
Case Studies n'Eby'okulabirako by'amakolero .
Okulaga enkola entuufu ey’okukozesa ebyuma eby’okwawula magineeti, ka twekenneenye ensonga ezimu ez’amakolero ng’okussa mu nkola ebyuma ng’ebyo kivuddeko okulongoosa okw’amaanyi.
Obuwanguzi mu by'okusima eby'obugagga eby'omu ttaka .
Kkampuni ekola ebyuma ebisima eby’obugagga eby’omu ttaka yassa mu nkola ebyuma eby’omulembe eby’okwawula magineeti okwongera ku bulongoofu bw’ekintu kyabwe. Nga balongoosa amaanyi g’ekifo kya magineeti n’omuwendo gw’emmere, baatuuka ku kweyongera kw’ekyuma 5% ate nga bakendeeza ku bucaafu. Okulongoosa kuno kwaleetawo omuwendo gw’akatale ogw’amaanyi n’okukendeeza ku nsaasaanya y’okukola.
Okwongera ku bulungibwansi bw’okuddamu okukola ebintu .
Ekifo eky’okuddamu okukola ebintu eby’enjawulo kyayingizaamu ebyuma eby’okwawula amaanyi ga magineeti eby’amaanyi okuggya ebyuma eby’ekika kya ferrous mu kasasiro wa munisipaali. Okussa mu nkola kwavaamu okweyongera kwa bitundu 20% mu kuzzaawo ebyuma, ne kiyamba obutonde bw’ensi okuyimirizaawo obutonde bw’ensi n’okuyingiza ssente endala okuva mu bintu ebikozesebwa mu kukola ebyuma.
Okulonda Ebyuma bya Magineeti ebya ddyo .
Okulonda ebyuma ebituufu eby’okwawula magineeti kyetaagisa okulowooza ennyo ku bintu ebiwerako, omuli obutonde bw’ekintu ekigenda okukolebwako, emitendera gy’obulongoofu egyetaagisa, n’okuziyiza okukola.
Okwebuuza ku bakugu n’okuddamu okwetegereza ebikwata ku nsonga eno kiyinza okuyamba mu kulonda ebyuma ebituukiriza ebyetaago ebitongole eby’okukola. Ensonga nga amaanyi ga magineeti, obunene bw’ebyuma, n’ebyetaago by’okuddaabiriza birina okwekenneenyezebwa okukakasa nti bikola bulungi.
Okuddaabiriza n'okulowooza ku byokwerinda .
Okuddaabiriza buli kiseera kyetaagisa nnyo okusobola okukola ebyuma eby’okwawula mu magineeti okwesigika. Okukebera okutegekeddwa, okuyonja, n’okugezesa amaanyi g’ekifo kya magineeti biyamba mu kukuuma obulungi n’okuziyiza okuyimirira nga tosuubira.
Obukuumi nakyo kikulu nnyo okulowoozaako. Abaddukanya emirimu balina okutendekebwa okukwata ennimiro za magineeti ez’amaanyi mu ngeri ey’obukuumi, era ebyuma birina okukolebwa nga biriko eby’okwekuuma okutangira obubenje naddala mu bifo omuli magineeti ennene.
Ebiseera eby'omumaaso ebya tekinologiya ow'okwawula magineeti .
Ebiseera eby’omumaaso ebya tekinologiya ow’okwawula magineeti bisuubiza, ng’okunoonyereza okugenda mu maaso kwesigamye ku kwongera ku bulungibwansi n’okugaziya okukozesebwa. Enkulaakulana mu magineeti ezikola ennyo (superconducting magnets) n’ebintu bya magineeti ziyinza okuleetawo ensengekera za magineeti ez’amaanyi ennyo n’enkola z’okwawula obulungi.
Ekirala, okugatta ebyuma eby’okwawula magineeti ne tekinologiya omulala, gamba ng’okusunsula amaaso n’amagezi ag’ekikugu, kiyinza okukyusa amakolero agakola ebintu. Okugatta ng’okwo kugenderera okutuuka ku mitendera egy’obulongoofu egy’oku ntikko n’okukola enkola ey’okwawula mu ngeri ey’otoma okusobola okulongoosa mu bikolebwa.
Mu bufunzi
Okutegeera enkola y’emirimu gy’ebyuma eby’okwawula magineeti kikulu nnyo eri amakolero agesigamye ku kwawula obulungi ebintu. Obusobozi obw’okwawula magineeti ku bintu ebitali bya magineeti byongera ku mutindo gw’ebintu, bwongera ku bulungibwansi bw’emirimu, era buyamba mu kuyimirizaawo obutonde bw’ensi. Nga balondawo ebyuma ebituufu n’okulongoosa ebipimo by’emirimu, bizinensi zisobola okukozesa mu bujjuvu emigaso gya . Ebikozesebwa mu kwawula magineeti mu nkola zaabwe. Enkulaakulana egenda mu maaso esuubiza obusobozi obusingako, okufuula okwawula kwa magineeti tekinologiya akulaakulana era omukulu mu makolero agakola ebintu.
