Okwetaaga okwawula obulungi obutundutundu obutonotono kubadde kweyongera mu makolero ag’enjawulo omuli okusima eby’obugagga eby’omu ttaka, ebyuma, n’okuddamu okukola ebintu. Ebyawulwa bya magineeti eby’ennono bitera okwolekagana n’okusoomoozebwa nga tukola ku butundutundu obutonotono olw’ensonga ng’okusibirwa mu ngeri ey’okusibwa n’okukwata obubi magineeti. Omu Up-suction magnetic separator evaayo nga solution ekoleddwa okusobola okwawulamu obutundutundu obutono. Ekiwandiiko kino kinoonyereza ku nsonga lwaki eky’okwawula magineeti eky’okulinnya (up-suction magnetic separator) kituukira ddala ku nkola eno, nga kibunyisa emisingi gyakyo egy’okukola dizayini, ebirungi, n’okukozesa mu nkola.
Okwawukana kwa magineeti nkola nnene mu makolero agakola ebintu ebirimu obucaafu obuva mu kyuma. Ebintu eby’enjawulo ebya magineeti, gamba nga endongo ne magineeti ezisukkiridde, bikozesebwa nnyo okuggya ebintu ebinene eby’ekyuma okuva mu bikulukuta by’ebintu ebinene. Ebyawulwa bino byesigamye ku bifo bya magineeti okusikiriza n’okuggyawo obutundutundu obw’ekika kya ferrous, okukakasa obulongoofu bw’ekintu ekirongooseddwa.
Kyokka bwe kituuka ku kwawulamu obutundutundu obutonotono, enkola ez’ennono zitera okugwa wansi. Obutoffaali obutono butera okuba n’obuzibu bwa magineeti obwa wansi era businga kukwatibwako empalirizo ezivuganya nga gravity ne viscous drag. Kino kyetaagisa okukola ebyuma eby’enjawulo ebikoleddwa okukwata obulungi obutundutundu bwa magineeti obulungi.
Okwawula obutundutundu obutonotono, mu bujjuvu obwo obutasukka mm 2 mu bunene, buleeta okusoomoozebwa okuwerako:
Obutoffaali obutono bulina ebitundu ebitono ebya magineeti, ekivaamu okusikiriza okunafu eri ensengekera za magineeti. Kino kizibuwalira eby’okwawula eby’omutindo okukwata n’okukuuma obutundutundu buno.
Obutoffaali obutono butera okukola ebikuŋŋaanyizo olw’amaanyi ga van der Waals n’okusikiriza kw’amasannyalaze. Ebikuŋŋaanyizo bino bisobola okukuuma obutundutundu bwa magineeti okuva mu kifo kya magineeti, ne kikendeeza ku bulungibwansi bw’okwawukana.
Okubeerawo kw’obutundutundu obutono obutali bwa magineeti kuyinza okutaataaganya enkola y’okwawula nga kukendeeza ku kifo kya magineeti ne kireetawo okukwatibwa kw’obutundutundu bwa magineeti munda mu bibinja ebitali bya magineeti.
Eky’okwawula magineeti eky’okulinnya (up-suction magnetic separator) kikoleddwa okukola ku kusoomoozebwa okw’enjawulo okw’okwawulamu obutundutundu obutonotono. Okukola kwayo kwesigamiziddwa ku kukola ekifo kya magineeti eky’omutindo ogwa waggulu ekiyinza okusikiriza obulungi obutundutundu bwa magineeti ennungi ku maanyi agavuganya.
Nga tukozesa magineeti ez’amaanyi ezisengekeddwa mu nsengekera ezenjawulo, eky’okwawula kikola ekifo kya magineeti nga kiriko ebiwujjo ebiwanvu. Kino kyongera amaanyi mu busobozi bw’ennimiro okusikiriza obutundutundu obutono obulina eby’obutonde bya magineeti ebinafu.
Enteekateeka y’okusonseka waggulu esobozesa obutundutundu bwa magineeti okusitulwa mu vertikal, okulwanyisa ebikolwa by’amaanyi ag’ekisikirize n’okukendeeza okutaataaganyizibwa okuva mu bintu ebitali bya magineeti. Enkola eno eyongera ku bulongoofu n’obulungi bw’enkola y’okwawula.
Eky’okwawula magineeti mu ngeri ey’okulinnya kiwa ebirungi ebiwerako ekigifuula esaanira okwawulamu obutundutundu obutonotono:
Ensengekera ya magineeti eya waggulu ekakasa nti n’obutundutundu obulina obuzibu bwa magineeti obutono bukwatibwa bulungi. Okunoonyereza kulaga okweyongera mu bulungibwansi bw’okwawukana okutuuka ku bitundu 30% bw’ogeraageranya n’enkola ez’ennono.
Obutuufu bw’enkola y’okulinnya (up-suction mechanism) bukendeeza ku kufiirwa ebintu eby’omuwendo ebitali bya magineeti, okukakasa nti obucaafu obw’ekika kya ferrous bwokka bwe buggyibwamu.
Tekinologiya ono alina ebintu bingi era asobola okukolebwa ku byetaago by’amakolero eby’enjawulo, okuva ku kulongoosa eby’obugagga eby’omu ttaka okutuuka ku mirimu gy’okuddamu okukola ebintu.
Amakolero agawerako gafunye obuwanguzi mu kuteeka mu nkola eky’okwawula magineeti mu ngeri ey’okulinnya n’ebivaamu eby’amaanyi.
Mu kuganyulwa kw’ebyuma ebirungi eby’ekyuma, eky’okwawula ekisunsuddwamu eyongedde obungi bw’ekyuma mu kintu ekisembayo, ekinywezezza amagoba mu by’enfuna. Okugeza, kkampuni ekola ku by’okusima eby’obugagga eby’omu ttaka yategeeza nti emiwendo gy’okuzza ekyuma mu ngeri ey’ekikugu gyalinnyisibwa ebitundu 15% oluvannyuma lw’okwettanira tekinologiya ono.
Ebyuma ebiddamu okukola ebintu ebikola ku kasasiro ow’amasannyalaze n’ebintu ebirala ebirungi bikozesezza eky’okwawula ekisunsuddwa okusobola okuggyawo obulungi obucaafu obw’ekika kya ferrous, okulongoosa obulongoofu bw’ebintu ebiddamu okukozesebwa.
Mu kulongoosa emmere, okuggyawo obutundutundu obutono obw’ekika kya ferrous kikulu nnyo okusobola obukuumi n’okugoberera. Eky’okwawula magineeti mu ngeri ey’okulinnya (up-suction magnetic separator) kikakasa nti obulongoofu bwa waggulu awatali kufiiriza mutindo gwa bikozesebwa.
Bwe kigeraageranyizibwa ku tekinologiya omulala ow’okwawula magineeti, eky’okwawula kwa magineeti eky’okulinnya (up-suction magnetic separator) kyoleka omulimu ogw’oku ntikko mu kukozesa obutundutundu obutonotono.
Wadde nga ebyawula endongo bikola bulungi ku bintu ebinene, bitera okulwanagana n’engassi olw’okukendeera kwa magineeti n’okusobola okuzibikira.
Ebintu eby’okwawula ebisukkiridde bikolebwa okuggyawo ebintu ebinene eby’ekyuma era tebikola bulungi ku butundutundu obutonotono olw’obuwanvu wakati wa magineeti n’okukulukuta kw’ebintu.
Ebyawulwa eby’amaanyi amangi bisobola okukwata obutundutundu obutonotono naye bitera okujja n’ebisale by’emirimu ebingi n’obuzibu. Dizayini y’okusitula etuwa eky’okuddako ekitali kya ssente nnyingi nga kigeraageranyizibwa ku bulungibwansi.
Okunoonyereza okwakolebwa abakugu mu by’amakolero kuwagira obulungi bw’ekintu ekiyitibwa up-suction magnetic separator mu kwawula obutundutundu obutonotono.
Dr. James Peterson, omunoonyereza akulembedde mu kukola eby’obuggagga bw’omu ttaka, alaga nti \'Enkola ey’okulinnya ekola ku kusoomoozebwa okukulu mu kwawula kwa magineeti kw’obutundutundu obutono ng’enyweza amaanyi ga magineeti agakolera ku butundutundu ssekinnoomu.\'
Okunoonyereza okwafulumizibwa mu Journal of Material Processing kwalaga nti ebimera ebigatta ebyawula eby’okusitula eby’amaanyi byafuna okukendeera okw’amaanyi mu bucaafu, okulongoosa omutindo gw’ebintu ebirongooseddwa okutwalira awamu.
Okussa mu nkola eky’okwawula magineeti eky’okusitula ekyetaagisa okulowooza ennyo ku dizayini n’ebipimo by’emirimu.
Okulongoosa omuwendo gw’amazzi agakulukuta kikakasa nti obutundutundu obutonotono businga obunene mu kifo kya magineeti. Ennongoosereza ziyinza okwetaagisa okusinziira ku mpisa z’ebintu.
Okuddaabiriza okwa bulijjo kyetaagisa okusobola okuyimirizaawo obulungi obw’okwawula ennyo. Kuno kw’ogatta okuyonja buli kiseera okuziyiza okuzimba obutundutundu bwa magineeti ku ngulu w’eky’okwawula.
Eky’okwawula kiyinza okugattibwa mu layini z’okulongoosa eziriwo nga tewali kutaataaganyizibwa kwonna. Enkola z’okulongoosa ziriwo okutuukana n’ensengeka z’ebimera ezenjawulo.
Okwettanira ekyuma ekiyitibwa up-suction magnetic separator kiwa ebirungi byombi eby’obutonde n’ebyenfuna.
Okwawula obulungi kikendeeza ku bungi bw’ebintu ebikalu, ekiyamba mu kukola emirimu egy’olubeerera n’okugoberera amateeka agakwata ku butonde bw’ensi.
Okulongoosa emiwendo gy’ebintu eby’omuwendo egy’okuzzaawo kivaako amagoba okweyongera. Okugatta ku ekyo, amaanyi amatono agakozesebwa bw’ogeraageranya n’eby’okwawula eby’amaanyi amangi kivaamu okukekkereza ku nsimbi mu nkola.
Kaweefube w’okunoonyereza n’okukulaakulanya akyagenda mu maaso n’okutumbula obusobozi bw’ekintu ekiyitibwa up-suction magnetic separator.
Enkulaakulana mu bintu bya magineeti ne dizayini esuubirwa okwongera okulongoosa obulungi bw’okwawula n’okugaziya okukozesebwa kwa tekinologiya ono n’obutundutundu obutonotono n’amakolero amapya.
Omu Up-suction magnetic separator esinga okulabika nga eky’okugonjoola ekizibu eri okusoomoozebwa okw’okwawula obutundutundu obutono. Ensengeka yaayo ey’enjawulo n’ebirungi mu nkola y’emirimu bigifuula esaanira amakolero ag’enjawulo aganoonya okulongoosa obulongoofu bw’ebintu n’obulungi bw’emirimu. Nga amakolero gakyagenda mu maaso n’okusaba omutindo ogw’oku ntikko ogw’okukola ebintu, tekinologiya nga up-suction magnetic separator ajja kukola kinene mu kutuukiriza ebyetaago bino.
Okuteeka ssente mu tekinologiya ono tekikoma ku kwongera ku mutindo gw’ekintu ekisembayo wabula era kiyamba mu mirimu egy’olubeerera era egy’omuwendo. Nga waliwo okunoonyereza n’okukulaakulanya okugenda mu maaso, eky’okwawula kwa magineeti eky’okulinnya (up-suction magnetic separator) kyetegefu okufuuka ekitundu ekisingawo n’okusingawo mu nkola z’okwawula obutundutundu obutonotono.