Okulongoosa essubi (slag processing) ddaala ddene nnyo mu makolero ag’enjawulo, gamba ng’okusima eby’obugagga eby’omu ttaka, n’okuddamu okukola ebintu, obucaafu we bwetaaga okwawulwa ku bintu ebyagala. Okutuuka ku kwawukana okulungi era okulungi, . Okukozesa eby’okwawula magineeti eby’olubeerera kyeyongedde okwettanirwa. Ebintu bino eby’omulembe eby’omulembe biwa emigaso mingi egiyamba okutumbula ebivaamu n’omutindo gw’ebintu. Mu kiwandiiko kino, tujja kwetegereza ebirungi ebiri mu kukozesa eby’okwawula magineeti eby’olubeerera mu kukola slag. Okugatta ku ekyo, tujja kugenda mu maaso n’okubunyisa ebika eby’enjawulo eby’eby’okwawula magineeti eby’olubeerera ebiri ku katale, nga tuwa amagezi ku bikozesebwa byabwe eby’enjawulo n’emirimu gyabyo.
Ekirala, tujja kwogera ku bintu ebikulu ebirina okulowoozebwako nga . Okulonda eky’okwawulamu magineeti eky’olubeerera ekisinga okusaanira okukozesebwa mu ngeri eyeetongodde. Ekisembayo, tujja kugabana enkola ennungi ez’okulongoosa enkozesa y’ebyawula bino okusobola okutumbula omulimu gwabwe n’okukakasa ebivaamu ebirungi mu mirimu gy’okukola eslag. Nga bategeera obukulu bw’okukendeeza ku bucaafu n’okukozesa obulungi eby’okwawula magineeti eby’olubeerera, amakolero gasobola okutumbula obulungi bwabyo okutwalira awamu n’amagoba gaago.
Ebintu eby’enkalakkalira ebya magineeti bikozesebwa bya muwendo nnyo mu makolero ag’enjawulo, nga biwa emigaso mingi egy’okutumbula obulungi n’okukola obulungi. Ebyuma bino ebiyiiya bikoleddwa okwawula obulungi ebintu eby’ekika kya ferrous okuva ku bintu eby’enjawulo n’okukakasa nti obulongoofu n’omutindo bituuka ku mutindo gwa waggulu.
Ekimu ku birungi ebikulu ebiri mu kukozesa eby’okwawula magineeti eby’olubeerera bwe busobozi bwabyo okumalawo obucaafu obw’ekika kya ferrous mu nkola y’okufulumya. Ebintu bino ebicaafu, gamba ng’obutundutundu bw’ekyuma n’ebisasiro ebirala ebya magineeti, bisobola okukosa ennyo omutindo gw’ekintu ekisembayo. Nga bassaamu eby’okwawula magineeti eby’olubeerera, abakola ebintu basobola okuziyiza obucaafu buno okuyingira mu layini y’okufulumya, ekivaamu omutindo ogw’oku ntikko ogw’ebintu ebiwedde.
Omugaso omulala ogw’amaanyi ogw’okukozesa eby’okwawula magineeti eby’olubeerera gwe bulamu obw’ekiseera ekiwanvu obw’ebyuma. Okubeerawo kw’ebintu eby’ekika kya ferrous munda mu byuma kiyinza okuvaako okwambala n’okwonooneka okumala ekiseera. Kino kiyinza okuvaamu okuddaabiriza oba okukyusaamu ssente nnyingi, ne kikosa obubi eby’ensimbi bya kkampuni. Nga baggyawo bulungi ebintu bino eby’obulabe nga bakozesa eby’okwawula magineeti eby’olubeerera, bizinensi zisobola okuwangaaza obuwangaazi bw’ebyuma byabwe, bwe zityo ne zikendeeza ku ssente z’okuddaabiriza.
Ng’oggyeeko ebyuma ebikuuma, ebyawulamu magineeti eby’olubeerera nabyo biyamba mu mbeera y’emirimu esinga okuba ey’obukuumi. Amakolero ng’okusima eby’obugagga eby’omu ttaka n’okuddamu okukola ebintu bitera okwolekagana n’obulabe eri obukuumi olw’obucaafu obulimu ebyuma. Ebirungo bino ebiyinza okuvaako ebyuma okukola obubi, ekivaako obubenje oba okulumwa. Nga bateeka mu nkola eby’okwawula magineeti eby’olubeerera, amakampuni gasobola okumalawo obulabe obw’engeri eyo, okulaba ng’abakozi baago bafuna obukuumi.
Ekirala, ebyawulamu magineeti eby’olubeerera biwa eky’okugonjoola ekitali kya ssente nnyingi mu kwawula ebintu. Bw’ogeraageranya n’enkola endala nga ebyawula amasannyalaze, ebyawulamu magineeti eby’olubeerera bikozesa amaanyi matono era nga birina ssente entono ez’okuddaabiriza. Ate era, bamalawo obwetaavu bw’ebintu ebikozesebwa, ekibafuula okulonda okuwangaala era obutakuuma butonde.
Nga tulongoosa akatundu, essira lisigala ku kigendererwa kya magineeti ebyawula, nga kino kwe kwawula ebintu eby’omuwendo ebya magineeti olw’okuddamu okukola ebintu nga bwe weewala kasasiro n’okukuuma obutonde bw’ensi.
Ebyawulwa bya magineeti eby’olubeerera bye bikozesebwa ebikulu ebikozesebwa mu makolero ag’enjawulo mu kwawula ebintu bya magineeti. Ebyawulwa bino bikozesa eby’obugagga bya magineeti okwawula n’okuggyawo ebintu bya magineeti okuva mu bintu ebitali bya magineeti. Zikozesebwa nnyo mu makolero nga okusima eby’obugagga eby’omu ttaka, okuddamu okukola ebintu. Mu kitundu kino, tujja kwogera ku bika eby’enjawulo eby’ebintu eby’okwawula magineeti eby’olubeerera n’okubikozesa.
Ekimu ku bika by’ebintu eby’enkalakkalira ebya magineeti eby’olubeerera kye kyawulamu endongo ya magineeti. Eky’okwawula kino kirimu endongo ya ssiringi ekyukakyuka ku kikondo. Nga ebikozesebwa biyita mu ngoma, ekifo kya magineeti kisikiriza era ne kikwata obutundutundu bwa magineeti, ate obutundutundu obutali bwa magineeti bugenda mu maaso n’enkola yabwo. Ebintu ebyawulamu endongo ya magineeti bikozesebwa mu nkola nga okwawulamu ebintu ebinene eby’ebintu bya magineeti kyetaagisa.
Ekika ekirala eky’okwawula kwa magineeti okw’olubeerera ye separator ya magnetic pulley. Eky’okwawula kino kirimu ekiwujjo kya magineeti ekiyimiridde ekissiddwa ku musipi ogutambuza ebintu. Omusipi bwe gutambula, pulley ya magineeti esikiriza era n’ekwata ebintu bya magineeti, n’abyawula ku bintu ebitali bya magineeti. Ebintu ebyawulamu ebiwujjo bya magineeti bitera okukozesebwa mu makolero nga okuddamu okukola ebintu, gye biyamba mu kwawula ebintu eby’ekyuma okuva mu bintu ebitali bya kyuma.
Ebyawulwa bya magineeti eby’olubeerera kye kika ekirala eky’okwawula kwa magineeti ekikozesebwa mu kwawula ebintu bya magineeti. Ebiwujjo bino bibaamu ebipande bya magineeti ebiddiriŋŋana ebitegekeddwa mu ngeri ey’okukwatagana. Nga ebintu biyita mu bituli wakati w’ebipande, ekifo kya magineeti kisikiriza era ne kikwata obutundutundu bwa magineeti, ne bubwawula okuva ku butundutundu obutali bwa magineeti. Ebintu eby’enkalakkalira eby’okwawula magineeti bitera okukozesebwa mu makolero ng’okusima n’okulongoosa amanda.
Ng’oggyeeko eby’okwawula ebyogeddwako waggulu, waliwo n’ebyayawula mu magineeti eby’olubeerera n’eby’okwawula eby’enkalakkalira ebya magineeti ebisukkiridde. Ebyawulwa bya magineeti eby’olubeerera bibaamu emizingo gya magineeti egy’omuddiring’anwa egyasengekebwa mu ngeri ey’okwebungulula. Ebintu bino ebyawula bikozesebwa okwawula ebintu bya magineeti ebinafu okuva mu bintu ebitali bya magineeti. Ku luuyi olulala, ebyuma eby’enjawulo eby’okwawula kwa magineeti ebisukkiridde, bikozesebwa okuggya ebintu bya magineeti obutasalako okuva mu migga egy’ebintu ebituusibwa.
Bwe kituuka ku kulonda ebyawulamu magineeti eby’olubeerera, waliwo ebintu ebikulu ebiwerako ebyetaaga okulowoozebwako. Ensonga zino zisobola okukwata ennyo ku bulungibwansi n’obulungi bw’enkola y’okwawula.
1. Okusookera ddala, amaanyi g’ekifo kya magineeti nsonga nkulu nnyo okulowoozaako. Amaanyi g’ekifo kya magineeti ge gasalawo obusobozi bw’eky’okwawula okusikiriza n’okukwata obutundutundu bwa magineeti. Kikulu okulonda eky’okwawula ekirimu ekifo kya magineeti ekinywevu okukakasa nti kisobola bulungi okwawula ebintu ebyagala.
2. Ensonga endala enkulu gy’olina okulowoozaako ye bunene n’enkula y’ekyawulamu magineeti. Enkula n’enkula y’ekintu eky’okwawula birina okukwatagana n’obunene n’enkula y’ebintu ebiba byawulwa. Kikulu okulonda eky’okwawula ekisobola okusikiriza obuzito bw’ebintu ebyetaaga okukolebwako.
3. Okugatta ku ekyo, dizayini n’okuzimba eky’okwawula birina okutunuulirwa. Eky’okwawula kirina okuba nga kiwangaala era nga kisobola okugumira ebyetaago by’enkola y’okwawula. Era kibeere kyangu okuyonja n’okukuuma okulaba ng’okola bulungi.
4. Ekika ky’ekintu kya magineeti ekikozesebwa mu kwawula nakyo kikulu nnyo okulowoozaako. Ebintu eby’enjawulo ebya magineeti birina eby’obugagga n’amaanyi ag’enjawulo. Kikulu okulonda eky’okwawula ekirimu ekintu ekituukirawo ekya magineeti eky’okukozesa okwetongodde.
5. Ekirala, embeera z’okukola zirina okulowoozebwako ng’olonda eky’okwawula magineeti eky’olubeerera. Ebbugumu, obunnyogovu, n’ebintu ebirala ebikwata ku butonde bw’ensi bisobola okukosa omulimu gw’ekintu eky’okwawula. Kikulu okulonda eky’okwawula ekisobola okukola obulungi wansi w’obukwakkulizo obw’enjawulo obw’okusaba.
Ebintu eby’enkalakkalira ebya magineeti bye bintu ebikulu mu makolero ag’enjawulo n’okukozesebwa. Ebyuma bino bikola kinene nnyo mu kwawula obulungi ebintu bya magineeti ku bintu ebitali bya magineeti. Okukakasa nti enkozesa ennungi ey’ebintu eby’okwawula mu magineeti ey’olubeerera, kikulu okugoberera enkola ennungi ezitumbula omulimu gwazo n’okuwangaala.
Ekimu ku bikulu ebisinga obulungi kwe kwekenneenya buli kiseera n’okukuuma eby’okwawula. Kuno kw’ogatta okukebera obubonero bwonna obw’okwambala n’okukutuka, gamba ng’enjatika oba okwonooneka kw’ebintu bya magineeti. Era kikulu okuyonja ebyawulamu buli kiseera okuggyawo ebisasiro oba obucaafu bwonna obukung’aanyiziddwa obuyinza okulemesa obulungi bwabyo. Nga bakola okuddaabiriza okwa bulijjo, bizinensi zisobola okukakasa nti ebyawulamu magineeti eby’olubeerera bisigala nga bikola ku nkola y’okukola obulungi.
Ekintu ekirala ekikulu mu kulongoosa enkozesa y’ebintu eby’okwawula magineeti eby’olubeerera kwe kuteeka obulungi. Ebintu bino ebyawula birina okuteekebwa mu kifo we bisobola okukwata obulungi n’okuggya ebintu bya magineeti okuva mu mugga gw’enkola gw’oyagala. Kikulu nnyo okuteeka eby’okwawula mu ngeri esinga okubeera n’okukwatibwa kwabyo mu kutambula kw’ebintu, okukakasa okwawula okulungi.
Okugatta ku ekyo, kyetaagisa okulowooza ku byetaago ebitongole eby’okukozesa ng’olonda eky’okwawula magineeti eky’olubeerera. Ensonga nga obunene n’enkula y’ebintu bya magineeti, amaanyi g’ekifo kya magineeti, n’omuwendo gw’okukulukuta kw’ekintu ekikolebwako byonna bikola kinene mu kusalawo eky’okwawula ekisinga okusaanira okukozesebwa okwenjawulo. Nga balondawo eky’okwawula ekituufu ku mulimu, bizinensi zisobola okulongoosa enkola zazo ez’okwawula magineeti n’okutuuka ku bivaamu bye baagala.
Ekirala, kikulu okulondoola omulimu gw’ebintu eby’okwawula mu magineeti eby’olubeerera buli kiseera. Kino kiyinza okukolebwa nga tupimira amaanyi g’ekifo kya magineeti n’okukola okugezesa okw’ekiseera okukakasa nti ebyawula bikola bulungi. Nga balondoola enkola, bizinensi zisobola okuzuula ensonga zonna eziyinza oba okuva ku mbeera z’okukola ze baagala n’okukola ebikolwa eby’okutereeza mu bwangu.
Ekitundu kino kiraga emigaso mingi egy’okukozesa eby’okwawula magineeti eby’olubeerera mu makolero ag’enjawulo. Ebyuma bino bitumbula omutindo gw’ebintu, biwangaala obulamu bw’ebyuma, era bikola embeera y’okukola esingako obukuumi. Zino tezisaasaanya ssente nnyingi era zikola bulungi, ekizifuula ezeetaagisa eri amakampuni agagenderera enkola ennungi ey’okufulumya n’omutindo ogwa waggulu.
Ebintu bino ebyawula byawula bulungi ebintu bya magineeti okuva mu bintu ebitali bya magineeti, ekiyamba okutwalira awamu okukola obulungi n’omutindo. Nga olondawo ebyawulamu magineeti eby’olubeerera, ensonga nga amaanyi g’ekifo kya magineeti, obunene n’enkula y’eky’okwawula, dizayini n’enzimba, ekika ky’ebintu bya magineeti ebikozesebwa, n’embeera z’okukola zirina okulowoozebwako. Okunywerera ku nkola ennungi nga okwekebejja buli kiseera n’okuddaabiriza, okuteekebwawo obulungi, okulonda okulowoozebwako okw’ekyawulamu ekituufu, n’okulondoola emirimu okugenda mu maaso kiyinza okulongoosa enkozesa y’ebyawulo bya magineeti eby’olubeerera, ekivaamu okulongoosa mu bikolebwa n’omutindo gw’ebintu.